_feature_step2.jpg "VAR tehnologija na FIFA Svetskom prvenstvu")
Fudbal, najvažnija sporedna stvar na svetu, okupira svetsku pažnju od svog nastanka pa do današnjih dana… ni malo ne gubeći na svojoj popularnosti, čak naprotiv.
Iako fudbal važi za jedan od najpopularnijih sportova današnjice, a FIFA Svetsko prvenstvo za jedan od najpopularniji sportskih događaja, koji je u rangu Olimpijskih igara, gde očima javnosti ne može da promakne ni najsitniji detalj, često smo bili svedoci neverovatnih sudijskih grešaka.
Najpoznatije greške fudbalskih sudija u istoriji: U čuvenoj akciji u polufinali FIFA Svetskog kupa 1934. godine, za vodstvo Urugvaja protiv Jugoslavije od 2:1, učestvovao je jedan policajac, koji je loptu iz gol-auta vratio u igru i omogućio Anselmu da savlada "El Grande" Milovana Jakšića; Tzv. “Božija ruka” gol Diega Armanda Maradone 1986. godine, postignut rukom, koji je doneo prednost Argentini u meču protiv Engleske; Gol Džefa Harsta u 101. minutu finala FIFA Svetskog prvensta 1966. godine koji doveo Engleze u vođstvo od 3:2, gol za koji se ni dan danas ne može reći pouzdano da li je bio ili nije; Engleski sudija Pol Grejem na Mundijalu u Nemačkoj 2006. godine, na utakmici Australija - Hrvatska isključio je iz igre Josipa Šimunića tek pošto mu je pokazao treći žuti karton… ovakvih i sličnih primera bilo je dosta u ne tako kratkoj istoriji FIFA Svetskih prvenstava.
Nova tehnologija u službi pravednijeg fudbala…
“Pomoćni video sudija” ili ti na engleskom “Video assistant referee” skraćeno “VAR” prvi put se koristi na jednom velikom fudbalskom takmičenju kao što je FIFA Svetsko prvenstvo i odmah je izazvala podeljena mišljenja.
Osnovni cilj “VAR-a” (Video assistant referee) je da pruži podršku sudijama u procesu donošenja odluka. Nova video tehnologija koristi se samo u situacijama koje mogu odlučiti dalji tok meča, i njeno korišćenje treba da obezbedi minimalne smetnje na sam tok igre, odnosno pruži maksimalne pogodnostim po pitanju regularnosti samog meča.
Tehnologija donosi transparentnost i kvalitet i doprinosi pozitivnom rezultatu timovima koji odluče da napadnu i rizikuju - Diego Maradona
Kada se koristi VAR (Video assistant referee)?
“VAR” (Video assistant referee) na FIFA Svetskom prvenstvu koristi se kod četiri tipa situacija koje mogu imati odlučujući uticaj na krajnji ishod meča, i to su:
Situacija vezana za pitanje rugularnosti gola - uloga “VAR-a” je da pomogne glavnom sudiji da donese pravednu odluku da li je gol regularan ili ne.
Situacija vezana za pitanje dosuđivanja penala - uloga “VAR-a” je da pomogne glavnom sudiji da donese pravednu odluku o tome da li treba dosuditi penal ili ne.
Situacija vezana za pitanje dodeljivanja direktnog crvenog kartona - uloga “VAR-a” je da pomogne glavnom sudiji da donese pravednu odluku o tome da li je igrač zaslužio da bude sankcionisan crvenim kartonom ili ne.
Situacije vezane za pitanja sudijskih grešaka - uloga “VAR-a” je da identifikuje eventualne sudijske greške i pomogne glavnom sudiji da ih otkloni.
Kako funkcioniše VAR (Video assistant referee)?
Korak - Glavni sudija na meču zatraži pomoć “VAR-a” ili “VAR” predloži glavnom sudiji da odluka/ situacija treba da bude ponovo razmotrena.
korak - "VAR” pregleda video snimak sporne odluke/ situacije i informiše glavnog sudiju šta snimak pokazuje.
Glavni sudija odlučuje da prihvati informaciju “VAR-a” i preduzima odgovarajuću odluku/ akciju ili se odlučuje da pregleda video snimak sporne situacije pre nego što donese konačnu odluku.
Ko čini “VAR” tim?
VAR tim čine “pomoćni video sudija” (video assistant referee) i njegova tri pomoćnika (assistant video assistant referees - AVAR1, AVAR2, AVAR3).
Pomoćni video sudija (video assistant referee - VAR) posmatra glavnu kameru na gornjem ekranu i proverava sumnjive situacije na monitoru koji prikazuje sliku sa četiri različite kamere (ugla gledanja). On je odgovoran da vodi VAR tim i komunicira sa glavnim sudijom meča.
1. Asistent pomoćnog video sudije (assistant video assistant referee - AVAR1) nadgleda glavnu kameru i informiše VAR-a o onome što se dešava uživo na terenu.
2. Asistent pomoćnog video sudije (assistant video assistant referee - AVAR2) koji se nalazi izvan VAR stanice (prostorije) zadužen je da pregleda i predviđa sve potencijalno sumnjive situacije kako bi ubrzao proces pregleda/ provere “VAR” snimka.
3. Asistent pomoćnog video sudije (assistant video assistant referee - AVAR3) ima zadatak da prati različite uglove gledanja sporne situacije, asistira VAR-u u proceni spornih situacija i obezbedi dobru komunikaciju i koordinaciju između VAR-a i AVAR2-a.
Zanimljive činjenice o “VAR-u”
Soba za video operacije (Video operation room - VOR) - VAR tim pruža podršku glavnom sudiji iz centralizovane video operacione sobe (VOR), koja se nalazi u Međunarodnom radio-difuznom centru (IBC) u Moskvi.
Var tim ima pristup svim relevantnim kamarama koje vrše prenos sa svih utakmica 21. FIFA Svetskog prvenstva.
Tokom meča VAR tim stalno proverava eventualne sudijske greške koje spadaju u četiri spomenute kategorije situacija.
Sudijska oblast za pregled video snimaka (Referee review area - RRA) - je jasno označena oblast, koja se nalazi na samom stadionu neposredno pored terena. Sudijska oblast za pregled video snimaka sadrži mobilni ekran koji omogućava sudiji da uz pomoć VAR-a pregleda snimke spornih situacija.
Zvanični sudijski znak za upotrebu “VAR-a” - kada glavni sudija na meču rukama u vazduhu “iscrta” pravougaonik to je signal da će biti korišćen “VAR”. U tom trenutku igra se zaustavlja i sudija odlazi do “RRA” prostora da pregleda spornu situaciju.
VAR tim ne donosi nikakve odluke; on pruža podršku glavnom sudiji na meču u procesu odlučivanja; i konačnu odluku može doneti samo glavni sudija.
VAR tim podržava zvaničnike (sudije) na svim utakmicam na 21. FIFA Svetskom prvenstvu.
